Тозанашр
ХАДАМОТИ ИКТИШОФӢ ДАР ҲАЛЛИ МУНОСИБАТҲОИ ТИҶОРӢ ВА ДИПЛОМАТӢ ДАР ХОНИҲОИ ОСИЁИ МИЁНА ДАР АСРИ XVIII ВА ИБТИДОИ АСРИ ХХ
МУАЛЛИФ: Саидов Султон Махмадович, н.и.ф., дотсенти кафедраи фанҳои ҷамъиятшиносии Донишгоҳи Давлатии Тиҷорати Тоҷикистон (Тоҷикистон, Душанбе)
РАҚАМИ ЖУРНАЛ: 2(79). СОЛИ БАРОРИШ: 2024. ЗАБОНИ МАҚОЛА: русӣ
ЧАКИДА
Зимни омӯзиши таърихи муносибатҳои байнидавлатӣ байни давлатҳои Осиёи Марказӣ ва кишварҳои ҳамсоя мушоҳида мешавад, ки дар таҳкими муносибатҳои байнидавлатӣ на танҳо робитаҳои сафорат ва тоҷирон, балки шахсони алоҳидае, ки худро «сайёҳ» муаррифӣ кардаанд, нақши муҳим доранд.Аз рӯи меъёрҳои имрӯза, чунин одамонро метавон «разведка» ё кормандони хадамоти иктишофии ин ё он кишвар номид. Ба онҳо муяссар гардид, ки аз мавзеи таърихӣ дидан карда, молу мулки гаронбаҳои Ҳунармандони ориёиро аз Самарканду Бухоро, Хоразм, Хиваю Хатлонӣ пайдо карда, шуҳрати ин сарзамини пурбаҳоро ба Аврупо ва Африқа паҳн кунанд. Маврид ба ёдоварист, ки андешаҳои маорифпарвар Аҳмади Дониш оид ба вайрон кардани қоидаву расму оин аз ҷониби сафирони давлатҳои Осиёи Миёна дар асрҳои 18-19: «Ҳокимони Бухоро аз миёни мардуми камсавод ва ҷоҳил сафир интихоб мекунанд, ки асрори давлати моро дар он медонанд. ошкор карда намешавад. Яъне сафир набояд ба ягон савол посух диҳад”. Яке аз сабабҳои асосии ишғоли Русия дар Осиёи Миёна барҳам додани ғуломӣ ва одамрабоӣ дар марзи ҷанубии Русия бо Осиёи Миёна буд. Ҳамасола шумораи боздидҳои шахсони алоҳида ва тоҷирони аврупоӣ ба кишварҳои Осиёи Марказӣ афзоиш ёфтааст.
ВОЖАҲОИ КАЛИДӢ
Аҳмади Дониш, Осиёи Марказӣ, аморати Бухоро, муносибатҳои байнидавлатӣ, давлатҳои Осиёи Марказӣ