АЗНАВБАРҚАРОРКУНИИ ҶАРАЁНИ ДАРЁИ ЯҒНОБ ДАР АСОСИ ХРОНОЛОГИЯИ ҲАЛҚАҲОИ СОЛОНАИ ДАРАХТ

ФайлНомСабт карда шуд
Download this file (14-Бахтиёров Зулфиёр Бахтиёрович.pdf)Бахтиёров З.Б.Азнавбарқароркунии ҷараёни дарёи яғноб дар асоси хронологияи ҳалқаҳои солонаи дарахт41

 

МУАЛЛИФ:Бахтиёров Зулфиёр Бахтиёрович1,2,3  - Магистр дар соҳаи экология, ҳодими калони илми,

1Маркази илмии Хуҷанди Академияи Миллии Илмҳои Тоҷикистон;

2Институти дарёҳои байналмилалӣ ва ҳифзи экологӣ, Донишгоҳи Юннан, Ҷумҳурии Мардумии Чин,

3Маркази рушди инноватсионии илм ва технологияҳои нави Академияи Миллии Илмҳои Тоҷикистон

 

РАҚАМИ ЖУРНАЛ: 3(62).     СОЛИ БАРОРИШ: 2022.     ЗАБОНИ МАҚОЛА: Русӣ

ЧАКИДА

Дар ин кор тадқиқот ҷараёни дарёҳо аз рӯи хронологияи ҳалқаи дарахти 379 сол аз соли 1637 то соли 2016 анҷом дода шудааст, ки азнавбарқароркуни бо маълумоти гидрологӣ зич алоқаманд буда, аҳамияти ҷуғрофӣ дорад. Инчунин, далелҳои таърихӣ, таносуби фазоӣ ва натиҷаҳои таҳлил эътимоднокии ин моделро нишон медиҳанд. Регрессияи ченкунӣ 41,4% дар байни солҳои 1940 ва 1994, ки арзиши интизорӣ ба 99% эътимод мерасад. Инчунин, тамоюли ҷараёни дарёҳо пас аз соли 1940 афзоишро нишон медиҳад, ки аз гармшавии глобалӣ гувоҳӣ медиҳад ва исбот мекунад азнавбарқароркароршуда бори дигар инро тасдиқ мекунад. Аз он вакте ки ҳарорат баланд мешавад, обшавии қабатҳои барф ва пиряҳхоро зиёд карда, ҷараёни оби дарёро зиёд мекунад. Дар мақола инчунин хусусияти таъсири сиклонҳо ва тағйирот ба иқлими Осиёи Миёна тавсиф карда шудааст.

 

 ВОЖАҲОИ КАЛИДӢ

азнавбарқароркуни, Яғноб, дендроклиматология, ҷараёни дарё, Искандаркул