Тоҷикӣ Тоҷикӣ

Рӯйхат 2023

МАРҲАЛАҲОИ АСОСИИ ТАШАККУЛ ВА ИНКИШОФИ ТАРҶУМАИ БАДЕӢ ДАР АДАБИЁТИ ТОҶИКИИ АСРИ ХХ

ФайлНомСабт карда шуд
Download this file (Мурувватиён Ҷ.Ҷ..pdf)Мурувватиён Ҷ.Ҷ.МАРҲАЛАҲОИ АСОСИИ ТАШАККУЛ ВА ИНКИШОФИ ТАРҶУМАИ БАДЕӢ ДАР АДАБИЁТИ ТОҶИКИИ АСРИ ХХ51

 


МУАЛЛИФ: Мурувватиён Ҷамила Ҷамол, доктори илми филология, сарходими илмии шуъбаи адабиёти муосири Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон(Тоҷикистон, Душанбе)

РАҚАМИ ЖУРНАЛ: 4(77).     СОЛИ БАРОРИШ: 2023.     ЗАБОНИ МАҚОЛА: тоҷикӣ

ЧАКИДА

Мақола ба таърихи тарҷумаи тоҷикии садаи бист, зоҳири мафҳумӣ ва зебоишинохтии адабиёти тоҷики ин давра бахшида шудааст. Ин замонест, ки ҷомеъа хостори қаҳрамонии ҷадид, лояҳои мавзӯӣ ва жанрҳои ҷадид буд . Дар ин раванд адабиёти тарљума дар ташаккули завќи  зебоишиносии адабиёти тољик  мушорикати фаъол дошт. Таърихи адабиёти асри гузашта, ки аз робитаҳои адабӣ бой аст, дар нимаи аввали асри гузашта осори адибони тоҷик ба забонҳои гуногуни дунё хеле бомуваффақият тарҷума карда мешуд, то ба имрӯз таваҷҷуҳи филологҳои тоҷикро ба худ ҷалб накардааст. Ба андешаи муаллифи мақола, сухан дар бораи ташаккули тарҷумаи адабӣ аз нимаи дуюми асри XIX– ибтидои асри XX– пас аз барқарор шудани ҳукмронии мустамликадории Аврупо ва Русия дар Осиёи Марказӣ оғоз гардид,ки ин раванди адабї ва омили асосии муайянкунандаи манзараи нави љањон љањонишавии сиёсати љањонї буд. Дар ин солҳо, гарчанде дар адабиётшиносии тоҷик фаҳмиши илмӣ дар бораи сифати тарҷумаи насри бадеӣ вуҷуд надошта бошад ҳам, дар бораи паҳлӯҳои алоҳидаи тарҷума аллакай нуктаҳои назарҳои гуногун пайдо шуда буданд, аммо ин мақолаҳо ҳанӯз масъалаҳои назариявии тарҷумаро ҳал карда натавонистанд. Асосҳои назарияи илмии тарҷума зуд-зуд руй дода, мақолаҳои хусусияти ҷашнӣ ба инкишофи алоқаҳои байни адабй мусоидат карданд. Ва ба ин нигоҳ накарда, дар бобати сифати тарҷума чунин қафомонй аз ҷиҳати назариявй ба тарҷумонҳои тоҷик барои азхуд кардани стратегия ва усулҳои нав, усулҳои нав халал нарасонд; Њамин тавр, тарљумаи бадеии садаи ХХ дар Тољикистон њамчун як навъи фаъолияти тарљумаи мустаќилтар зуњур мекунад.

 

ВОЖАҲОИ КАЛИДӢ 

тарчумаи бадей, филологҳои тоҷик, пайвандҳои адабй, сиёсати ҷаҳонишавӣ